Niet commercieel, wel ondernemend!

Ruwhel is een welbekende artiest in de Rotterdamse hiphopscene. Met zijn act WatWatIs stond hij op o.a. WOO HAH!, Crazy Sexy Cool en Get Loose Festival. Afgelopen jaar besloot Ruwhel echter om zijn solo-carrière aan te pakken en nam ook de programmering van Hiphop Café in Podium Grounds over, wat hij omgedoopt heeft tot het nieuwe concept ‘Levels’. Hoogste tijd dus voor een interview.

We kennen je vooral van het label HardHeaderz en de act WatWatIs, maar de afgelopen tijd hebben we je flink zien ondernemen als o.a. solo-artiest en organisator. Vertel, hoe is dat zo gekomen?

“Drie jaar geleden, in de zomer van 2017, merkte ik dat ik heel leergierig en gedreven ben. Dat heb ik eigenlijk vanaf jongs af aan al gehad. Ik wilde altijd de beste zijn in gamen bijvoorbeeld. In muziek wil ik ook de beste versie van mezelf zijn, dus begon ik als manager van mijn hiphop-act WatWatIs. We stonden toen binnen twee maanden al op WOO HAH! Dat was echt gangster man, dat vond ik gewoon echt heel erg leuk om te doen.”

WOO HAH! In twee maanden? Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?

“We hadden een optreden in Tilburg. Max, de organisator van het concert was een flexe guy, dus werden we vrienden. Toen werd bekend dat hij een talentenpodium kreeg op het festival en zeiden we “we gaan dit gewoon doen”. Sindsdien merk ik dat ik het ondernemen rondom een muzikale act gewoon heel leuk vind en ben ik me er steeds meer in gaan verdiepen.”

Stel, iemand anders heeft zoiets van ik wil ook wel eens op zo’n podium staan, hoe pak je dit dan aan?

“Doe goed voorwerk. Zorg dat je bijvoorbeeld genoeg shows hebt gedaan. Mijn tip aan rappers is eerst heel veel gratis shows doen, treed op waar je kan. Ook al doe je het gratis, geef alles en doe alsof je 500 euro krijgt. Lever prestatie, gedraag je goed en verkoop jezelf goed.”

Gratis spelen… dat is niet zo aantrekkelijk, toch? Wat heeft dit jou dan opgeleverd?

“Podiumervaring, je leert om te gaan met publiek, verschillende situaties (mics, ruimtes) en je wordt gewoon een betere artiest.”

Denk je dat je ook vaker geboekt wordt dan? Wat haal je daar dan uit?

“Jawel. Vooral in het begin, als je de show goed aanpakt, dan krijg je er weer een extra show voor terug en kun je zo alle locaties uitspelen in je eigen stad, dat is allemaal ervaring waardoor je een betere artiest wordt. Als je er geen geld uithaalt, kun je het wel gebruiken voor je CV of je marketing.”

Oké, de beginfase heb je dan gehad, wat gebeurde er na WOO HAH?

“We hadden ons album uitgebracht en ik merkte dat we meer respect kregen van degenen die ons kenden in de omgeving. Daarop zijn we gaan bouwen. Zelf professioneler te werk gaan, we begonnen geld te verdienen met muziek. Het geld dat we verdienden, investeerden we zelf weer in onze act. Daardoor kun je bijvoorbeeld weer goede videoclips maken. In dat soort keuzes zie je al dat we een ondernemende mindset hadden. We dachten voornamelijk na over hoe we de waarde van onze naam groter konden maken.

Op een begeven moment kwamen we in aanraking met productiehuis Flow. Die eerste ontmoeting was toen we in de finale stonden van de Grote Prijs van Rotterdam in 2016. Hij had ons eerst wat kleinere shows gegeven waar we gewoonweg hebben gesloopt. Ook als er twintig mensen waren, gewoon een moshpit bouwen en slopen.

Toen wist YMP, van Flow, dat we gewoon een goede aanvulling zouden zijn op elk podium waar hij ons neer zou zetten. Via hen kregen we uiteindelijk shows op Get Loose Festival en Crazy Sexy Cool. Zakelijk gezien is de waarde van de act toen gestegen. Ik vind dat we die plekken gewoon verdiend hebben, doordat we overal waar we stonden een goede show weggaven.”

Wat heeft jou deze samenwerking met Flow het meeste opgeleverd?

“Ik denk een andere status in de stad. Niet dat ik die hele guy ben, maar het is een CV. Het zijn goede plekken waar je kunt staan, de festivals die we hebben gedaan zijn wel echt de beste in Rotterdam denk ik.

En toen ben je solo gegaan? Waarom?

“Dat is precies waarom ik solo ben gegaan, omdat je een plafond bereikt, aangezien je independent artiest bent. Er wordt veel geld aan hiphop verdiend door labels, met alle respect naar labels toe. Ondanks dat kwaliteit vanzelf komt bovendrijven, is het een game waar je niet makkelijk doorheen komt. Uiteindelijk luisteren mensen veel naar playlists en ik denk niet dat dat snel zou gebeuren voor ons, aangezien niemand geld verdiende aan onze muziek.

Die situatie was toen dus het spreekwoordelijke plafond wat we bereikt hadden. In plaats van mezelf daardoor af te remmen of te moeten verkopen, heb ik gekozen om het artistiek inhoudelijke uitdagender te maken en toen ben ik muziek met theater gaan combineren.

Dus toen ben ik solo gegaan inderdaad. Ik houd van theater, muziek en acteren. Als je alleen bent, kun je jezelf ook beter aan de man brengen, want het gaat om je eigen identiteit. Je kunt het op je eigen tempo doen, dus ongeremd. Niet dat ik me per se echt geremd voelde, maar als je iets doet, moet je het toch met meerdere mensen eens zijn. Als je een groot plan hebt, moeten alle stapjes kloppen, dus iemand gaat het nooit alle stappen met je eens zijn. Dus dan moet je het zelf gaan doen.”

Copyright foto: Yeshano Hasselbank

Je hebt een album Zondes Van Een Kind uitgebracht, een nieuwe weg die je bent ingegaan, vertel.

“Dat album is toen inderdaad uitgebracht en heb ik speciaal gemaakt voor de theatershow. In deze show vertel ik over drie sleutelmomenten in mijn leven die mij gevormd hebben tot wie ik nu ben. Het is autobiografisch. Na het luisteren van het album ken je me dus best goed. Om dit te kunnen realiseren hebben we bij een fonds aangevraagd: Fonds Podiumkunsten. Dat heeft mijn onderneming zeker een niveau omhoog gebracht.”

Tof, dit fonds heb je zelf aangevraagd?

“Productiehuis Flow heeft dit samen met mij gedaan. Ik wist zelf ook niet dat het mogelijk was. Ik dacht “denk je echt dat ik geld zou krijgen van de overheid om te rappen?” Haha, maar ik heb het geld echt gekregen om deze productie aan te pakken. Ik ben daardoor echt anders naar dingen gaan kijken. Ik heb bijvoorbeeld ook een audioboek gemaakt met Ivan Winter. Het heeft mij op een nieuw niveau gebracht.”

Als je vanuit een fonds financiering krijgt, biedt dat natuurlijk meer mogelijkheden. Had je dit project zonder het fonds kunnen doen?

“Jawel, maar niet op hetzelfde niveau. Ik moest de theatershow maken, maar ernaast ook gewoon werken. Voordat je op het niveau komt dat je geld kunt verdienen met rappen, zou je ten alle tijden een risico moeten nemen. Ik heb het risico genomen, niet wetende of ik dit geld zou krijgen. Ik vond het belangrijk om te maken wat ik wil maken. Het fonds betaalt je ook voor de uren die je erin stopt. Dus daarom ben ik blij dat dat is gelukt. Ik ben blij dat we er iets tofs van hebben kunnen maken, ik ben heel trots op het album.”

Hoe was de respons?

“Heel goed. Ik krijg dm’s via Instagram van jongens die gewoon beter begrijpen hoe ik mij voel. Ik had nooit verwacht dat ik zulke reacties zou krijgen, maar ik maak muziek zodat we elkaar beter kunnen begrijpen.”

Vind je dat er nu veel aandacht voor gevoelens is in het hiphop genre?

Rap staat voor rhythm & poetry. Het is altijd een kunst geweest voor mensen om te uiten hoe ze zich voelen. Alleen vind ik het jammer dat bedrijven veel geld hebben verdiend met de verhalen van mensen. Uiteindelijk is een hele andere sound dan de oorspronkelijke vorm van hiphop commercieel geworden.

De liefde en empowerment, het verzet tegen overheid, systemen die ons neer houden, dat is nu ontwikkeld tot iets anders, het is meer een business geworden. Als je in de club kunt spelen, ben je meer waard. Wat ik probeer te maken is de puurste vorm van hiphop, althans dat is mijn intentie.

Waarom kies je dan niet voor de commerciële manier? Als daar nu meer succes mee te behalen valt?

Dan zou ik me anders voor moeten doen dan ik ben, dat is niet mijn stijl, ik ben er wel erg fan van. Je gaat mij nooit horen klagen over artiesten als Frenna en Josylvio. Die vind ik keihard. Dat is ook belangrijk en nodig, bij elke artiest moet je luisteren naar het geheel. In feestmuziek kan vast ook inhoud zitten, maar het is gewoon niet mijn stijl.

Dus de stijl van hiphop, poetry, het delen van je leven, is volgens jou niet populair. Waarom dan niet?

“Het komt door het publiek. Mensen houden er niet van om voor een spiegel gezet te worden.”

Is het ook niet een soort van punk? Dat het niet bedoeld is voor het grote publiek?

“Ik heb heel veel respect voor punk artiesten: ze doen wat ze willen en zijn gewoon henzelf. Kijk, de indruk die ik heb, is dat het publiek bepaalt wat populair is. Als er op dit moment de sound van ‘feesten, niet willen nadenken, geen verantwoordelijkheid nemen’ populair is, dan is dat de fase waarin de maatschappij nu is en dus de massa nu is. We zijn nu niet in een reflecterende en genezende fase. Wij zijn in een fase van “fuck it, ik wil weg van mijn problemen” en dat is nu populair. Het is ook wat wordt gepromoot natuurlijk. Maar het publiek in het algemeen is volgens mij in die fase.”

Copyright foto: Speakeasy

Je bent nu fulltime aan het ondernemen, geen baan meer, spannend… Wat doe je nu als ondernemer?

“Ik geef voornamelijk workshops en treed op. Ik heb het organiseren van Hiphop Café overgenomen. Ik wilde de naam graag veranderen, omdat ik er meer mee wilde doen dan alleen het café gebruiken. Dus ik heb de naam veranderd naar Levels, omdat ik vind dat het toegankelijk moet zijn voor iedereen. Vandaar de naam Levels: voor opkomende artiesten, maar ook hoog niveau. Alle niveaus gaan ermee te maken hebben en het is voor Rotterdam.”

Goed dat je een idee hebt en het ook uitwerkt. Hoe gaat het nu verder met Levels?

“Levels is een toernooi met een knock out systeem. Je begint met z’n achten en dan ga je battlen tegen elkaar en dan blijkt wie de beste wordt. Gewoon met je eigen muziek, we beoordelen de artiesten op de show, nummers en hoeveel publiek kun je trekken. Ik denk dat het vaak wordt onderschat. Je kunt de beste rapper zijn, maar als je maar vijf man trekt voor je optreden dan betekent dat dat er iets mist.

Als jij niet zo goed kunt rappen, maar je trekt 400 man, dan heb je wel iets waar mensen van houden. Dus daarin proberen we een balans te vinden. De Boogie Brothers wonnen de ‘belt’ in december. Zij zijn de beste rappers van Rotterdam en als je het er niet mee eens bent, dan moet je ze dus uitdagen en het tegendeel bewijzen. Kijken of het je lukt.”

Als je terugkijkt op het proces. Wat zou je anders doen? Wat zou je andere beginnende artiesten mee willen geven?

“Ik denk dat alles op het juiste tempo is gegaan, in totaal nu vijf jaar. Je moet aan alle verschillende fases van artiest zijn wennen. Je komt op een gegeven moment in de fase waarbij je erachter komt dat er geen tijd meer is om te chillen. Ik wil nu gewoon werken. Voor mij is het tempo perfect, vertrouw gewoon op het proces en omarm de fases waar je in zit.

Copyright foto: Yeshano Hasselbank

Hoe heeft de Popunie jou kunnen helpen?

“De relatie met Popunie is erg goed. Soms loop ik even langs bij Popunie. Ik ken Popunie al zeker vijf jaar. Onze clips werden gepost in het clipoverzicht, ik vond dat helemaal de shit en we hebben met de Grote Prijs van Rotterdam meegedaan en een Popweek Special georganiseerd. In dat proces van de GPR heb ik veel geleerd. De Popunie heeft een belangrijk aandeel in mijn carrière en met al mijn vragen kan ik er nog steeds terecht.”

Wil je nog een S/O doen naar de Rotterdamse muziekscene?

Sowieso een shout out naar H&V Agency, Coach is de manager daarvan. S/O naar HardHeaderz, Productiehuis Flow, Cult North en Sammie Sedano. Ik vind de drillrappers ook geweldig, ja sorry, Qlas en Blacka vind ik keihard, ik ga daarover niet klagen haha. Je hebt zoveel goeie rappers in Rotterdam. Ik denk dat ik momenteel Sydje BW de tofste vind. Hij is een jonge upcoming rapper. Ze zeiden tegen hem “ga rappen” en hij deed het. Ik ben benieuwd hoe groot hij gaat worden de komende jaren.