Voordat managers, boekers en labels voor je in de rij staan, zul je het vooral zelf moeten doen. Wat te doen als 3FM je niet geschikt vindt voor op de radio of je niet voor de Popronde wordt geselecteerd? Hoe zorg je ervoor dat programmeurs wel reageren op je mailtjes? Wat kan je gewoon zelf doen op weg naar succes en wat zijn interessante online kanalen en platformen om gebruik van te maken?

 

Voor antwoorden op deze vragen, en nog veel meer, waren Xander van Dijck (The Afterveins, Cloudhead Bookings), Bas ‘Bazz’ Barnasconi (BAZZOOKAS & Pinguin Radio) en Eline Leijten (Plugify) uitgenodigd. Deze Meet The Pro sessie werd geleid door Martijn Crama (Music United, ArtEZ Popacademie).

Als muzikant ben je eigenlijk altijd afhankelijk van anderen. De meningen van programmeurs, boekers en dj’s bepalen over het lot van jouw muziek. De Popronde moet je selecteren, 3FM moet je single draaien, maar wat als ze dat niet doen? Moet je dan simpelweg opgeven? Het antwoord is natuurlijk: nee! Bazz van de BAZZOOKAS is daar heel stellig over. Zorg dat je zo onafhankelijk mogelijk bent van deze andere partijen. Organiseer zelf evenementen als je niet op het evenement van een ander mag spelen (goed voorbeeld is het Harlequinfest, opgezet door de band Kid Harlequin). Zorg dat mensen, het publiek, je leuk vinden zodat de rest wel moet volgen. Zorg ervoor dat al die mensen waar je tóch afhankelijk van bent, en zal blijven, niet meer om je heen kunnen.

Tip 1: Bouw zelf een bestand

Bazz is een schoolvoorbeeld van do-it-yourself. Nu samen met zijn drummer bij BAZZOOKAS, maar in de jaren 90 al met de band VanKatoen. Met hun Nederlandstalige (!) nu-metal kreeg Bazz het al voor elkaar om over de hele wereld te spelen. In de tijd van VanKatoen was er nog geen Facebook, dus Bazz bouwde een bestand op met postadressen zodat hij zijn fans kon bereiken. Ze gaven gratis singles weg in ruil voor deze adressen. Alles ging nog analoog, dus via deze weg kon Bas vervolgens zijn papieren nieuwsbrief versturen. Hij bouwde een bestand op van contacten, veel waardevoller dan drie euro voor een singletje, vooral in het begin van je loopbaan.

Heb je een optreden? Bij veel evenementen loopt een fotograaf rond, vooral bij bruiloften of andere feesten, zegt Eline Leijten. Leg contact met de fotograaf en vraag of je de foto’s mag ontvangen. Zo bouw je helemaal gratis een archief op van goede promotie foto’s die je in kan zetten om optredens binnen te halen. De BAZZOOKAS draaide de camera letterlijk om: zij lieten juist foto’s maken van het publiek. Daarmee kunnen ze programmeurs laten zien wat voor soort mensen er op hun optredens afkomen, dat het regelmatig helemaal vol staat en dat het publiek zichtbaar geniet! Erg belangrijk! Het kan er op het podium geweldig uitzien, als de zaal leeg is dan is de programmeur alsnog niet blij. Hij/zij wil weten of er ook mensen komen en of die mensen het naar hun zin gaan hebben.

Nodig dus ook zelf actief mensen uit voor je optredens en maak reclame op social media of met flyers. Ga er nooit vanuit dat de organisator de zaal wel vol krijgt. Jij weet tenslotte het beste wie jouw muziek leuk vinden en waar die mensen zich bevinden; namelijk in jouw eigen contacten-bestand. Denk out-of-the-box: er zijn zo veel meer plekken waar muziek kan werken. Denk aan (afstudeer)borrels op universiteiten, begrafenissen, huiskamerconcerten, bruiloften, bedrijfsfeestjes, etc. AirBnB is recent gestart met ‘experiences‘. In plaats van een hotelkamer kan je een ervaring plannen of boeken. Het is nog niet in Nederland gelanceerd, maar heel veel mensen in andere landen bieden nu concerten aan via AirBnB. Dat blijkt daar nu al razend populair, aldus Eline Leijten.

Tip 2: Neem de touwtjes in handen, trek de stoute schoenen aan, organiseer zelf!

Sla de handen ineen met andere bands. Zo haal je zelf optredens binnen en bereik je nieuw publiek. Speel een support show voor een andere band buiten je eigen regio en bied die band vervolgens een support aan in jouw thuisstad. Zo bereik je nieuw publiek in nieuwe steden en als jij een show regelt voor een ander, staan ze bij je in het krijt en doen ze wat terug. Xander ging precies zo te werk met zijn band The Afterveins en regelde zo ook shows in Duitsland en België. De lokale band bracht nieuw publiek binnen en zij konden spelen.

Maar, voordat je je gaat richten op het buitenland, speel vooral heel veel lokale shows. Bouw een scene op, een lokaal netwerk. Speel open-mics, ontmoet andere muzikanten en bereik publiek. In het begin draait het om mensen, niet om geld. Bovendien is het rendabel om in de buurt te spelen omdat je minder kosten maakt als je op de fiets kan stappen met je drumstokken in je zak en geen zestig liter benzine in een auto moet gooien. Leg connecties in je eigen stad, bouw een netwerk op. Dat netwerk kan je vervolgens uitwisselen met een band uit bijvoorbeeld Amsterdam (die daar weer een netwerk heeft) en zo kunnen jullie samen, in beide steden, voor gevulde zalen spelen.

Haak vervolgens aan bij gevestigde organisaties en feestjes, platforms die al een following hebben. Platforms zoals Songs From A Room (Sofar), Rockstone Sessions en Eendracht Festival organiseren concerten en maken hiervoor promotie bij hun eigen netwerk. Soms houd je er zelfs een video aan over. Ga naar open-mic events of doe mee aan bandwedstrijden. Zorg dat je nieuwe kanalen ontdekt om jouw muziek te delen met nieuwe mensen.

Tip 3: Positioneer jezelf tussen bands waarmee je graag vergeleken wordt en zorg dat je nét iets beter bent.

Eline komt uit het commerciële segment en werkt daarom met hele andere soorten klanten. Coverbands worden geboekt op verjaardagen en bedrijfsfeesten omdat ze garant staan voor herkenbaarheid. Bands met eigen werk worden zelden geboekt via Plugify, maar ze neemt wel een hele handige tip mee uit dit segment. Positioneer jezelf tussen je concurrenten. Als je té goedkoop bent denken potentiële klanten al snel dat je kwaliteit ook minder is. Als zij gewend zijn €400 uit te geven (of €4000 in het geval van de bekendere coverbands) en jij vraagt maar €75 voor een hele avond, dan gaat de klant ervan uit dat er niet alleen een significant verschil in prijs, maar dus ook in kwaliteit is. Ga daarom met je vraagprijs nét onder de concurrent zitten, dus van een vergelijkbare band met uitstekende recensies/reputatie.

Dit vertaalt zich natuurlijk ook naar andere aspecten. Zorg voor een goede promo-video zodat mensen weten wat ze kunnen verwachten van een optreden van jouw band/act en vraag mensen om recensies over jullie optreden achter te laten. Kijk naar andere bands die zich in dezelfde vijver bevinden en zorg dat je jezelf minstens net zo goed of het liefst net iets beter presenteert. Zorg voor een goede website, mooie content op je socials, een overzichtelijke rider, etc. Nog een tip van Eline: zorg dat je altijd bereikbaar bent! Als er een aanvraag binnenkomt is het logisch dat je niet direct weet of alle bandleden beschikbaar zijn, maar mail wel direct terug om te laten weten dat je het opgepakt hebt en erop terugkomt. Liefst zsm natuurlijk! Klanten willen graag zekerheid. Vooral in het commerciële segment werken veel mensen die zelden muziek boeken, dus ze willen graag van jou horen dat alles geregeld is, overal aan gedacht is en alles goed komt. Maar ook programmeurs willen graag alles op een rijtje ontvangen zodat ze zich geen zorgen hoeven maken of er genoeg informatie is voor de PR, voor de geluidsman en voor de cateraar.

Merk je dat je niet serieus genomen wordt, ook al heb je al deze dingen netjes op orde? Xander maakte het mee: hij merkte dat hij vaak reacties kreeg dat organisaties niet werkten met bands zonder boekingsbureau. Hij besloot zelf een boekingskantoor op te richten. Hij stuurde zijn mails nu vanaf een ander e-mailadres en ondertekende ze met Cloudhead Bookings en ineens was er wél interesse, terwijl er feitelijk niets veranderd was. Uiteindelijk draait het allemaal om de indruk die je maakt, niet per se om de mensen die daar in werkelijkheid achter zitten en dus kan je het ook allemaal zelf.

Tip 4: Benader mensen pro-actief, professioneel en vrijblijvend.

Je gaat dus namens jouw band programmeurs en organisatoren mailen om optredens binnen te halen. Communiceer dat je zalen niet leeg zijn, stuur beelden mee die tot de verbeelding spreken. Foto’s en video’s van live optredens waar ook het publiek te zien is, zijn het beste promotie-materiaal omdat ze precies laten zien wat een programmeur kan verwachten. Heb niet te veel haast bij je benadering. Stuur een korte mail met alleen de belangrijkste informatie. Geef aan dat je graag zou willen komen spelen, forceer niets. Staat er een evenement op het programma waar je denkt perfect bij te passen, bijvoorbeeld als voorprogramma, benoem dit dan wel direct, zodat de programmeur niet zelf nog op zoek hoeft te gaan naar het juiste moment.

Komt er niet direct iets uit? Bel niet achter je mail aan, maar houd de programmeur geheel vrijblijvend op de hoogte van wat je allemaal doet. Gun ze de tijd om het juiste moment te vinden om jou te boeken. Zorg vooral dat je mails niet drammerig zijn, maar altijd open en vrijblijvend. Informeren in plaats van vragen. En onthoud dat er tegenover elke ja, wel tien of zelfs tientallen nee’s staan. Geef de moed niet direct op. Zoek de naam van de programmeur online op en begin je mail persoonlijk. Stuur niet dezelfde algemene mail naar iedereen. Natuurlijk blijft de informatie over je muziek hetzelfde, maar open met een specifiek verhaal wat van toepassing is op de persoon, organisatie or zaal die je benadert. Benader voor voorprogramma’s heel nauwkeurig, zodat je niet dezelfde zaal om de twee weken een mail stuurt over wéér iets anders. Dan kom je over alsof je niet weet wat je wil, of waar je bij past. Zorg dat de link met de hoofdact heel duidelijk en liefst vanzelfsprekend is. Leg wel uit waarom je een match denkt te zijn.

In het geval dat iemand jou benadert: bedank ze voor hun interesse en reageer direct, al is het alleen maar om te laten weten dat je hun aanvraag hebt ontvangen en opgepakt. Ben je niet beschikbaar? Durf dan een collega te tippen. Daarmee vervul je de vraag van de klant en ze zullen je onthouden als behulpzaam en professioneel. De band die je helpt zal snel geneigd zijn dit een keer terug te doen. Zeg ook niet zomaar een optreden af. Wees betrouwbaar en durf alternatieven/vervangers aan te dragen als je toch af moet zeggen. Reageer ook op een afwijzing en probeer erachter te komen waarom je niet geboekt wordt. Wees vooral geen, in de woorden van Bas, “asshole”.

Onthoud ook dat je tegenwoordig niet alleen maar digitaal contact hoeft te leggen, al is het de norm. Denk out-of-the-box, steek aandacht in je demo of promotie-pakket en kijk om je heen! Als je wilt opvallen, moet je iets unieks doen.

Tip 5: Nieuw publiek bereiken en vasthouden door interactie en persoonlijk contact.

Nieuw publiek bereik je door op nieuwe plekken te spelen. ‘Leen’ het publiek van een andere band door in hun voorprogramma te spelen. Sta je in een nieuwe stad voor mensen die je nog niet kennen? Dat publiek onthoud je alleen als je bandnaam zichtbaar is. Zorg voor een backdrop of een drumvel met een (leesbaar) logo. Pak de kans om het publiek te spreken. Natuurlijk moet je na je show alles efficiënt afbouwen, maar spreek af dat minimaal één bandlid hier niet bij hoeft te helpen omdat hij/zij het publiek te woord staat. Deel stickers uit die tot de verbeelding spreken, iets los maken in mensen, en die mensen graag willen delen of verspreiden. Mensen zijn visueel ingesteld, dus maak een sticker met meer dan alleen je bandnaam. Zorg dat mensen over je willen praten met hun vrienden.

Bas heeft een goede tip voor het bandlid wat wordt aangewezen tot spokesperson: doe de huid-of-haar test. Kijk tijdens het optreden goed naar je publiek. Zie je een gezicht (huid), geef die persoon dan achteraf een sticker. Mensen die naar je kijken zijn geïnteresseerd. Zie je haar? Dan staat iemand van je afgekeerd omdat hij afgeleid is en dus niet echt interesse toont. Sla deze mensen over als je stickers gaat uitdelen, want de kans is groter dat je sticker in de prullenbak belandt dan dat deze persoon super enthousiast reageert dat je persoonlijk een praatje komt maken. Houd je contact, ook op social-media, interactief en persoonlijk.

Tip 6: Naar het buitenland? Begin (weer) bij het begin.

Wil je de stap maken om naar het buitenland te gaan? Leg dan contact met lokale bands en probeer shows uit te wisselen zoals bij tip 2. Ga ervan uit dat je geen winst maakt op zulke tours. Ga er eigenlijk nooit vanuit dat je winst maakt, zegt Bas. Investeer geld terug in je muziek en focus op het publiek. Mensen bereiken blijft altijd het belangrijkste doel als je voor een langere periode wilt kunnen blijven optreden, steeds grotere shows wil spelen of steeds verder van huis wilt spelen.

Leg contact met de lokale scene via Facebook-groepen en bouw een netwerk op. Vraag de lokale muzikanten waar je terecht kan voor een show of vraag of iemand samen een show wil neerzetten. Deel ervaringen, tips en muziek. Focus op het bereiken van mensen, niet op het binnenhalen van een gage. Onthoud dat, ook al speel je in Rotterdam voor volle zalen, op deze nieuwe plekken niemand je nog kent en je dus weer moet beginnen bij het begin.

Tip 7: Zorg dat je een goede indruk achterlaat en dat mensen over je gaan praten.

Referenties en ‘word-of-mouth’ werken, in Eline’s woorden, “als een tiet!”. Mensen die enthousiast over jou kunnen vertellen zijn essentieel! Bas is het hier helemaal mee eens. In het kader van onafhankelijkheid bedacht hij met de BAZZOOKAS ‘Fancensies’: recensies van fans in plaats van critici. Zij stuurde een stuk of 50 fans hun album op voordat het uitkwam en vroegen die fans om op Facebook te posten wat ze van de muziek vonden. Zo bereikten zij vrienden van bestaande fans. Veel mensen nemen veel liever van hun vrienden aan dat iets gaaf is dan van een of andere onbekende recensent in de Volkskrant, dus de kans is ook nog eens groter dat je de juiste doelgroep bereikt. Zo maak je jezelf ook nog eens onafhankelijk van recensenten.

Om buiten je ‘inner-circle’ te treden is het belangrijk dat je boodschap mensen aanspreekt die je muziek niet kennen. Zo maakten de BAZZOOKAS on the road een videoclip met beelden van de voetbalvrouwen EK-finale, die ze vervolgens een uur na de wedstrijd online zetten. Door slim in te spelen om de actualiteit, en snel te zijn, ging hun videoclip viraal. Mensen deelde de clip niet omdat ze de muziek kende, maar omdat ze blij waren dat het Nederlands elftal kampioen was. Vervolgens werd dus wel iedereen die het filmpje keek tegelijkertijd blootgesteld aan de muziek van de BAZZOOKAS.

Tip 8: Doe alleen dingen die je zelf te gek vindt. Wees jezelf.

Als voetbal totaal niet bij jou past, maak dan vooral geen clip met voetbalbeelden. Speel in op actualiteiten en bewegingen die bij jou passen, waar je jezelf aan wil verbinden. Laat het uiteindelijk altijd om de muziek gaan en wees jezelf. Bij de BAZZOOKAS verdienen de bandleden nog steeds geen geld. Ze hebben allemaal een bijbaan want de gages worden geïnvesteerd in de muziek. Kijk niet te veel naar de artiesten die de uitzondering zijn en rijk worden van muziek, die groep is heel klein. Om je niveau hoog te houden en je grenzen te verleggen moet je blijven investeren. Laat het daarom in eerste instantie nooit om geld draaien, maar om plezier.

Speel betaalde optredens als je een volle zaal kan garanderen en speel voor onkosten of niets als je je horizon kan verbreden. Durf kleine zalen te boeken zodat deze altijd vol staan. Dat levert je meer plezier en reputatie op dan spelen voor een halflege zaal die té ambitieus voor je is. Programmeurs kennen elkaar allemaal. Als één programmeur een lege zaal heeft bij jouw show, dan vertellen ze dat door aan de rest. Trek niet een té grote broek aan: geef mensen een reden om je te boeken en vraag niet meteen de hoofdprijs.

Is het zogenaamd tijd om een nieuwe ep uit te brengen, vraag jezelf dan eerst af “waarom?”. Een studio-album vertelt niet wat een band live kan en is dus niet per se het beste visitekaartje als je optredens wilt binnenhalen. Je hebt geen studio-album nodig om boekingen binnen te halen: een live-opname is veel belangrijker. Maar, uiteindelijk is je identiteit het allerbelangrijkst. Die identiteit moet in alles wat je doet te zien zijn. Zorg voor professionele content die laat zien wie je bent, wat je doet en waar je voor staat. Maak wat je wil maken, houd niet vast aan conventies.

Doe geen dingen die je niet wilt en besef goed wat dat is. Als je niet weet wat je wilt, hoe wil je dan een potentieel team van boekers, managers, labels etc. instrueren om jouw visie uit te voeren? Do it yourself (first)!