Tape Hiss
lp / cd- / download- / cassette-album
post-punk / wave
Kurious Recordings / Subroutine Records
Als een zwaard van Damocles hangt het boven iedere band met ambitie; ‘de lastige tweede’. Met een eerste album zet je jezelf op de kaart en met de opvolger zal blijken of je plek daadwerkelijk beklijft. Veel bands voeren gemakzuchtig hun kunstje nogmaals op, anderen raken het spoor geheel bijster of blijken uitgeteld.
Een tweede album van het Rotterdamse Rats On Rafts is dus niet iets waar al te gemakkelijk aan voorbij gegaan kan worden. Zo’n vier jaar terug begon het viertal een zegetocht langs podia in binnen- en buitenland met de neo post-punk van hun eerste album The Moon Is Big. Met Rotterdamse branie en lef wist de band zowel live als op plaat de critici te overtuigen. Toen bekend werd dat het tweede album Tape Hiss in 2015 zou verschijnen, waren de verwachtingen dan ook meteen hoog gespannen: kregen we een herhaling van zetten of zou de band toch weer weten te verrassen?
Al bij de release van de eerste single getrokken van het nieuwe album, Powder Monkey, bleek dat de band nog feller en misschien zelfs rauwer uit de hoek kon komen dan al het geval was geweest en nu het gehele album voorligt is duidelijk dat de heren niet op hun post-punk lauweren zijn gaan rusten. Tape Hiss is niets minder dan een fantastisch meesterstuk. Was de band op het eerste album af en toe nog zoekende, op deze opvolger is het ‘volle vaart vooruit’.
Ook letterlijk, want waar de plaat rustig begint met wat een onschuldig slaapliedje lijkt (Sleep Little Child), wordt langzaamaan de toon feller en raakt de muziek in een stroomversnelling. In Composition, dat tekstueel deels gebaseerd is op de categorisatie van consumptief gedrag (van het stillen van honger tot uiteindelijk entertainment) wordt het tempo opgevoerd en het eerder genoemde Powder Monkey slaat fel en explosief om zich heen, om uiteindelijk te ontaarden in een orgie van noise en feedback in Rat Poison Face.
Op het gehele album gaan de nummers, soms zelfs zonder dat je het direct merkt, in elkaar over als een muzikale ‘stream of consciousness’ zodat er voor de luisteraar nauwelijks tijd blijft om even rustig adem te halen. Op cd is er dus geen enkel rustpunt. Op vinyl echter zal waarschijnlijk na het explosieve Rat Poison Face de a-kant eindigen, waarna het verstilde Sea Side Tape Hiss rustig en met kabbelende gitaar en verweesde pianoklanken de b-kant opent. Net zoals bij de eerste set songs wordt ook hier weer langzaam het tempo opgevoerd en de toon weer scherper met de songs Zebradelic en Last Day On Earth.
Eigenlijk bevat het album dus twee sets songs die een opbouw kennen en uitmonden in een onstuimige ontknoping. “1-6-8, you know it’s getting late” zingt David Fagan in het laatste nummer 1-6-8 (Machine) met een urgentie waarmee de band voor de laatste maal aanzet tot een uitbarsting van energie zonder weerga. En dan, plots en te snel, is het klaar.
Op de digitale versie zonder geruis of geluid. Dat zal wellicht op de vinylversie en ook de cassette (!) anders zijn. Rats On Rafts noemt dit album niet voor niets een AAA-release waarop alles analoog opgenomen, gemixed en gemasterd is en de muziek tenslotte ook analoog in de vinylgroeven is gesneden. Uiteindelijk rest dan het tikken van de naald in de uitloopgroef.
Zoals ook bij het debuut valt er te verwijzen naar voorbeelden uit de begin jaren 80. Met name The Fall, Echo & The Bunnymen en Public Image Ltd. zijn namen die voor de hand liggen, maar bijvoorbeeld ook de gekte en gedrevenheid uit het solowerk van Julian Cope (ooit zanger van Teardrop Explodes, nu Krautdruïde). Toch is Rats On Rafts er met dit tweede album in geslaagd om op geheel eigen wijze een plaat af te leveren die, zonder verwijzingen naar het verleden, zelfstandig juist als een van de voorbeelden kan fungeren voor de post-punk van de 21e eeuw en die hier en daar niet onder doet voor klassiekers van de eerder genoemde bands.
In de VS noemt men de ‘lastige tweede’ ook vaak het sophomore album. De term sophomore komt uit het Grieks en is een samenvoeging van sophos dat ‘wijs’ betekent en mōros dat staat voor ‘dwaas’.
Wat dat betreft is deze term nadrukkelijk van toepassing op dit tweede album van Rats On Rafts. Tape Hiss laat een band horen die wijzer en kundiger geworden is. Tegelijkertijd is het eigenzinnige en de gekte gebleven, die Rats On Rafts juist maakt wat het is: een unieke band met een geheel eigen geluid, die met dit nieuwe album in deze tijd waarin de post-punk en new wave weer als rijke voedingsbodem worden gezien, een ijzersterke standaard neerzet voor anderen. Verplichte kost dus.