Als er ergens in Rotterdam een spannend evenement aan de gang is, dan zie je hem gegarandeerd door het publiek schuifelen: Jasper Willems. Als chroniqueur van de underground is hij al tien jaar niet meer weg te denken uit onze lokale scene. Inmiddels is de schrijver druk bezig om deze bijzondere periode vast te leggen in het boek Rotterdam Goddamn: an outsider’s testimony. Een serie documentaire verhalen over een tijdperk vol unieke acts, borrelende broedplaatsen en allerlei opvallende figuren die in Rotterdam hun sporen achterlieten.

Foto door Michele van Vliet

In 2011 verhuist Willems naar Rotterdam, gestaag zijn weg vindend in de muziekjournalistiek. Door veel te schrijven en zich vol te zuigen met alles wat er om hem heen gebeurt, schrijft Willems uiteindelijk voor het gezaghebbende internationale muziekblog Drowned In Sound, maar eveneens als copywriter voor festivals als Le Guess Who?, Metropolis, Best Kept Secret en poppodium Rotown, waar hij praktisch naast woont.

Uiteraard ging daar een hele route aan vooraf. “Ik ben opgegroeid in Den Bosch, waar ik vrijwilligerswerk deed bij poppodium W2 en mijn eerste stukken schreef voor 3voor12 Den Bosch en PopCall. Ik vond het te gek dat ik de kans kreeg om te schrijven en te leren bij die plekken, om mijn stem te vinden en zo nu en dan eens op mijn muil te kunnen gaan.

Via onder meer File Under, Kicking The Habit, Noisey en OOR ben ik uiteindelijk gaan schrijven voor internationale platforms als Louder Than War en Drowned In Sound. Wat dat betreft heb ik super veel mazzel gehad dat ik tweetalig ben opgevoed door een Amerikaanse moeder en een Nederlandse vader.”

“Als nieuwkomer krijg je de ruimte om allerlei kanten op te vliegen met je enthousiasme”

“En waarom ik naar Rotterdam ben gegaan? Ja, het is gewoon echt mijn plek. Al bijna tien jaar haal ik inspiratie uit de stad en er gebeuren altijd nieuwe dingen. Het zijn daarbij niet alleen de makers, maar ook de mensen daaromheen. Hier heb ik de kans gekregen om mezelf te ontwikkelen, de mensen zijn hier erg open, warm en het zijn echt van die figuren weet je wel, van die paradijsvogels.

Toen ik hier net kwam zagen mensen dat ik bevlogen was, maar tegelijkertijd dat ik het nog niet helemaal snapte en een beetje een vage gast was. Toch ben ik met open armen ontvangen, door bijvoorbeeld mensen als Tammo Kersbergen en Dagmar Veenstra, die al tijdens de eerste ontmoeting zeiden dat ik altijd op de gastenlijst kon bij hun events in Roodkapje. Zoiets had ik nog nooit meegemaakt! Dat merkte ik overal: als nieuwkomer krijg je de ruimte om allerlei kanten op te vliegen met je enthousiasme.”

Eigenwijze artiesten
Tegenwoordig houdt Willems op zijn beurt alle nieuwkomers en lokale makers in de gaten. Wat maakt ze volgens de schrijver zo speciaal? “Nou, ze zijn nogal eigenwijs, maar het is denk ik met name die werk-mentaliteit. Ik zie dat bijvoorbeeld bij bands als Iguana Death Cult en Rats on Rafts.

Het zijn muzikanten die zichzelf niet als hobbyisten zien of die op komen draven om je dag een beetje leuker te maken. Muziek is arbeid, handwerk en zij hoeven geen bedankje, ze werken er hard voor. Veel Rotterdamse acts zijn er niet zo mee bezig om leuk gevonden te worden. Als je wegloopt bij een show, prima. Die mentaliteit vind ik gaaf”, zegt Willems.

“Daarnaast vind ik het mooi dat er in de stad niet één partij is die overal zijn tentakels in heeft. Het is hartstikke bijzonder dat er zoveel zalen met een eigen programmering zijn, van BIRD tot Roodkapje, MONO, V11, WORM en Rotown. Iedere scene heeft als het ware zijn eigen kerk waar artiesten zich kunnen ontwikkelen.

Dat is misschien wel het kenmerkende van de Rotterdamse muziekscene: er is niet echt één geluid of stroming, het is juist het ding dat er zóveel genres en scenes zijn waarin allerlei toffe dingen gebeuren. Ik ontdek continu nieuwe Rotterdamse artiesten, het is echt absurd hoeveel muziek hier wordt gemaakt.”

“Dat is zo vreemd, van legendes als Nick Cave of David Bowie verwacht je zoiets, maar niet van mensen die je af en toe gewoon in de supermarkt ziet lopen”

Het liefst begeeft Willems zich in de ondergrondse kringen van de muziek, waar volgens hem de spannendste dingen gebeuren. “Die liefde voor de underground lijkt op een soort zendingsdrang. Ik vind het vooral cool dat die artiesten altijd net iets dieper gaan, verder kijken, ze zijn nieuwsgierig en zoeken naar iets dat groter is dan zichzelf. Die combinatie van lef en lol hebben in het zoeken naar de extremen, daar zit voor mij de spanning.

Het zijn geen acts die hun single-release geslaagd vinden als ze in een of andere chillplaylist op Spotify komen. Je vindt het helemaal kut of helemaal geweldig, daar houd ik van. Kijk naar een artiest als Harry Merry: is er iemand die doet wat hij doet of dat ‘ja, wel leuk vindt’?

In Rotterdam heb je veel bands die net dat stapje verder durven gaan en daar schuilt een soort gevaar in. Neighbours Burning Neighbours heeft dat bijvoorbeeld, wat ik sowieso een fascinerende band vind. Direct vanaf het begin waren zij al zó goed, ik raakte daar zelfs een beetje van in de war. Ik snapte er geen fuck van, hoe deden ze dat?! Dat is zo vreemd, van legendes als Nick Cave of David Bowie verwacht je zoiets, maar niet van mensen die je af en toe gewoon in de supermarkt ziet lopen.”

Rotterdam Goddamn
Zijn periode in Rotterdam is Willems momenteel vast aan het leggen in zijn eerste boek Rotterdam Goddamn: an outsider’s testimony. “Ik ben altijd bang om dingen te vergeten en door de coronacrisis werd dat gevoel versterkt. Wie weet zitten we tot het einde van het jaar binnen met alleen maar livestreams en weten we gewoon niet meer hoe het was.

En niet alleen dat, vaak besef je niet hoe bijzonder iets is als je het meemaakt. We romantiseren vaak wat er in Engeland en Amerika gebeurt, terwijl hier minstens zulke toffe dingen gebeuren. Ik wil al die artiesten en al die momenten vastleggen. Hoe was het in die jaren in Rotterdam? Wat gebeurde er en hoe voelde dat? Ik heb zoveel herinneringen en voordat ik het wist had ik het eerste hoofdstuk op papier.

In eerste instantie zette ik dat zelf online en daar kwamen allerlei goede reacties op. Het Nederlandse muziekplatform Front bood vervolgens aan om het complete verhaal als boek te publiceren en dat is eigenlijk precies wat ik altijd al wilde doen.”

De biograaf
Naast het schrijven aan zijn Rotterdamse boek, werkt Willems op dit moment voornamelijk met artiesten. Zo schrijft hij onder meer de biografie voor artiesten en adviseert hij ze.

“Ik vind het hartstikke leuk om met allerlei soorten muzikanten aan de slag te gaan. Van acts die ambient-platen of installatiekunst maken tot bands die radiovriendelijke pop schrijven. Zo heb ik gewerkt met Colin Benders, de Amerikaanse songwriter Damien Jurado, de audiovisuele kunstenaar Boris Acket, maar ook met Di-rect. Wat ik overigens één van de meest inspirerende bands vond om mee te werken.

Die gasten hebben zo’n beetje alles meegemaakt wat er bestaat in de muziekindustrie en als grote band is het makkelijk om je in een soort ivoren toren terug te trekken, maar zij zijn zó betrokken bij de Haagse scene. Ze helpen allerlei beginnende muzikanten en zetten hun naam in om die vooruit te helpen. Of dat nou is met plaatopnames, advies of repetities: ze faciliteren van alles voor die acts. Ik vind het echt te gek hoe die band dat doet. Ze hebben de muziekindustrie uitgespeeld.”

Een NBA-buddy
Momenteel is het een extra gekke periode voor Willems. Want waar hij overdag druk is met muziek, verandert hij in de avond in een doorgewinterde basketbalfan. Met het wegvallen van live-evenementen viel deze andere grote liefde dus ook nog eens weg. “Ja, dat was balen, hé. Ik houd echt van de NBA. Het zit vol met mooie clubs, spraakmakende figuren en goede verhalen. Het is natuurlijk ontzettend Amerikaans, dus alles is lekker groots, overal zijn statistieken van en echt alles wat er gebeurt wordt vastgelegd op camera.

Die fascinatie begon in 1996 met een basketbalspel voor de PlayStation. In die tijd waren de Chicago Bulls hartstikke populair en er werden regelmatig wedstrijden uitgezonden in Nederland, waardoor ik het spelletje en al die karakters leerde kennen”, vertelt hij. “Sinds kort zijn ze gelukkig weer begonnen, want ik vind het heerlijk om een beetje te werken en dan ’s avonds laat of soms nog om twee uur ’s nachts een wedstrijd te kijken.

Al is het een eenzame liefhebberij, binnen de muziekindustrie zijn er niet zoveel sportliefhebbers en zeker niet van basketbal. Wat dat betreft mis ik echt een NBA-buddy, gewoon iemand waarmee ik koffie kan drinken en over basketbal kan ouwehoeren.”