Nieuwe ronde, nieuwe kansen. De officieuze nieuwjaarsreceptie van de muziekindustrie vindt plaats in Groningen, waar elk jaar in de tweede week van januari het Eurosonic Noorderslag (ESNS) festival plaatsvindt. Van woensdag tot en met vrijdag is de Groningse binnenstad omgetoverd tot het walhalla voor de nieuwsgierige muziekliefhebber. Dan spelen 345 acts uit 34 Europese landen op 42 podia zich in de kijker voor nieuwe fans en ongeveer 4100 Belangrijke Mensen In De Muziekindustrie. Wie het hier goed doet, kan Europese interesse verwachten en doet komend jaar misschien wel een tour door het buitenland.

En dat is dan alleen nog maar het officiële programma, want er worden allerlei evenementen om ESNS heen georganiseerd. Geen café, restaurant, school, galerie, hotelbar, discotheek, platenzaak, studentensociëteit of muziekschool blijft onbenut.

Op zaterdag verhuist het hele circus naar zalencomplex De Oosterpoort, waar op 11 podia zo’n 50 Nederlandse bands optreden. Gedurende die vier dagen zijn die 11 zalen ook de plek waar overdag de conferentie plaatsvindt en de Europese muziekindustrie elkaar treft voor netwerkborrels, zakelijke gesprekken, introducties, overleggen en panels over wat er momenteel gaande is in de muziekindustrie. Journalist Jasper van Vugt gaat al ruim 10 jaar naar Eurosonic Noorderslag en trekt er op verzoek van de Popunie 10 lessen uit voor bands met ambitie.

1. Kies je moment
Heeft het zin om op Eurosonic Noorderslag te willen spelen? Ja, hoor ik je nu denken. Dat klopt. Nog belangrijker is je afvragen of het moment waarop je jezelf in deze etalage wilt zetten slim is. Als winkelier leg je in mei ook nog geen pepernoten in de schappen. Dus toen The Great Communicators vorig jaar werden gevraagd om op Eurosonic Noorderslag te spelen, bedankten ze vriendelijk. “Volgend jaar willen we wel graag komen spelen. Dan pas komt ons debuutalbum uit” was hun antwoord. En zie: met een debuutalbum in aantocht stonden ze er nu wel met een voorproefje van dit album. De programmeurs van festivals en zalen konden ze na afloop direct boeken voor optredens vlak na de release van het album. Betere timing nu, meer spin off straks. Hoe verder je op de springplank staat, hoe dieper die buigt en hoe hoger, verder en dieper je springt.

2. Be Ready
Singer/songwriter Daniel Cane & The Rebellion speelde meer dan 30 shows op de Popronde, maar stond niet op Eurosonic Noorderslag of één van de vele randevenementen. Toch was hij er, met gitaar maar zonder verwachtingen. Bij locaties buiten het officiële programma vroeg hij de verantwoordelijke van de zaal of er nog een gaatje was in de programmering, en zo ja, of hij een korte akoestische set mocht spelen. Ook zijn netwerk schakelde hij in; zo kon het gebeuren dat plugger Kevin Bouwens (De Andere Plugger) hoorde dat er op het laatste moment een artiest was uitgevallen bij de 2 Meter Sessies die op Noorderslag werden opgenomen. Kevin belde Daniel Cane, die twee uur later iets van zijn bucketlist kon afstrepen en weer iets op zijn alsmaar groeiende CV mocht bijschrijven. Zie hier.

3. Gas terug, gas er op
Bijna alle bands die op Eurosonic Noorderslag optreden, doen meerdere shows. Soms in koffietentjes, de platenwinkel, op het feestje van hun boeker/platenmaatschappij of een feestje van de sponsor. Het belangrijkste optreden blijft echter die tijdens het officiële programma. Spaar dus je krachten voor dat optreden, als je niet al je kruit te vroeg wilt verschieten. Zoals The Brahms, één van de succesvolle bands van de Herman Brood Academie. Op de showcase van die opleiding speelden ze net even wat rustiger om zo stem en energie te sparen, om een paar uur later in De Oosterpoort op Noorderslag vol gas te geven. Daar ging het om, dat was het belangrijkste optreden.

4. Verdring je zenuwen en geef alles
Natuurlijk heb je gehoopt, gesmeekt, gebeden, gejuicht en vervolgens toegeleefd naar het moment dat je gebruik mag maken van de springplank die Eurosonic Noorderslag heet. En dan is het uiteindelijk showtime, word je aangekondigd en loop je het podium op, klaar om al die Belangrijke Mensen te imponeren. Op zo’n show ligt nogal wat druk. Logisch dus dat ik verschillende bands spontaan zag verstijven van de zenuwen. Of juist plichtmatig een setje afwerken, het matige applaus in ontvangst nemen (industriemensen zijn niet zo’n enthousiast publiek) en het podium aflopen. Daar maak je geen indruk mee, dus doe iets om je zenuwen de baas te zijn. Ga er daarna vol in, geef alles, maak plezier en breek de tent af, idealiter met hulp van het publiek.

Zoals Simon van De Likt in zijn rode onderbroek, die het systeemplafond van de Bovenzaal zo ongeveer naar beneden liet komen. Of Death Alley, Iguana Death Cult, Canshaker Pi en Terzij De Horde, met energieke sets waarbij het publiek een actieve rol speelde en waar de urgentie, energie en plezier van af spatte. Dit geldt natuurlijk ook voor andere springplanken, zoals bijvoorbeeld de Sena Grote Prijs van Rotterdam.

5. Don’t Bore Us, Get To The Chorus
Natuurlijk wil je laten zien wat je allemaal kunt. En wil je vertellen hoe dankbaar je bent dat je op zo’n belangrijk festival mag spelen. En je liedjes aankondigen en vertellen waar ze over gaan. Doe dat alleen niet op een plek waar je zappubliek voor je neus hebt, zoals bij een competitie of een showcasefestival. Je eerste prioriteit is indruk maken en overtuigen. Doe waar je het best in bent, maak je punt en houd de vaart er in, zodat de professional of zappende toeschouwer denkt: die wil ik nog eens zien, maar dan uitgebreider. Bijvoorbeeld op mijn eigen festival of in mijn eigen zaal.

6. Wees selectief
Zelfs al kun je meerdere optredens doen tijdens die vier dagen Groningen, kies er niet blind voor ze allemaal te doen. Schat in wat je er aan hebt, en waar je staat. Wat voor zin heeft het als je met je video-installatie, batterij electronica en gave visuals in een rumoerige kroeg speelt waar ze geen fatsoenlijke PA, beamer of scherm hebben en het publiek meer geïnteresseerd is in elkaar dan in jouw sfeerrijke ambientcomposities? Zo’n ervaring is killing voor je motivatie en energie. Wees slim selectief binnen zoveel mogelijk opties.

7. Ken je (auteurs)rechten
Een apart gedeelte van de conferentie gaat over technologische ontwikkelingen en de rol daarvan op de muziekindustrie. Eén van de ontwikkelingen is dat er een inhaalslag wordt gemaakt met de registratie van auteursrechten, zodat artiesten correct kunnen worden uitbetaald. Daarvoor is het essentieel dat voor al je composities helder is wie wat heeft geschreven of gedaan en dat het goed en juist geregistreerd is. Zodat als je muziek gestreamed, gedraaid of op een andere wijze gebruikt wordt, duidelijk is naar wie het geld dat er tegenover staat doorgesluisd moet worden. Wel even aanmelden bij Buma en daar je liedjes registreren.

8. Get Money
Het geduld van muzikanten voor een redelijke vergoeding van streamingdiensten raakt steeds meer op. Op de conferentie stond de vergoeding die muzikanten krijgen uit streamingdiensten dan ook net een tandje hoger op de agenda dan voorgaande jaren. Bij de presentatie van BAM!, de nieuwe Beroepsvereniging voor Auteur-Muzikanten, benoemden Aafke Romeijn, Perquisite, Arriën Molema en Casper Starreveld (Kensington) het zelfs als één van de speerpunten van BAM!. Die lobby en agendasetting zal vroeg of laat zijn effect moeten hebben, waardoor het meer loont om je muziek via een streamingdienst aan te bieden.

9. Verdiep je in Publishing
Niet het meest spannende onderwerp om je als muzikant mee bezig te houden, wel een heel belangrijke en een onderwerp dat op de conferentie in veel panels terugkwam. Platenmaatschappijen tekenen minder artiesten en bieden hun artiesten minder grote voorschotten, waardoor het budget om een plaat op te nemen minder groot is. In dat gat springen publishers graag, maar weet wat je daarvoor inlevert qua rechten. Een beetje verdiepen in dit onderwerp betaalt zichzelf terug, want de rol van publishers groeit en kan zo ook voor jou belangrijk worden.

10. Liever tien keer een dubbeltje dan vier keer een kwartje
Talloze organisaties grijpen Eurosonic Noorderslag aan om iets in de publiciteit te brengen. Zo ook vakbonden FNV KIEM en Ntb en rechtenorganisaties NORMA en Sena Performers, die hun rapport Pop, wat levert het op presenteerden. De cijfers stemmen treurig, al moet worden opgemerkt dat het onderzoek alleen is uitgevoerd onder aangeslotenen van Sena en/of leden van de vakbond Ntb. Ruim de helft van de Nederlandse professionele popmusici verdiende in 2014 9.000 euro bruto of minder met muziek. 48% van de inkomsten uit muziek komt van optredens, 21% van lesgeven en 15% uit royalty’s en rechteninkomsten.

Wat betekent dat voor jou als ambitieuze muzikant? Dat als je met muziek je brood wilt verdienen je moet weten wat een gemengde beroepspraktijk is en je daar naar moet handelen, zodat je niet alleen afhankelijk bent van plaatverkoop/streaming en live-optredens. Zo kun je ook de huur betalen als je even zonder optredens of inspiratie zit.